નવી દિલ્હી – કેપિટલ માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબીએ સોમવારે ડેટ સિક્યોરિટીઝમાં ટૂંકા ગાળાના રોકાણ પર નિર્ધારિત મર્યાદા ઓળંગવા બદલ ત્રણ વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો પર કુલ ₹50 લાખનો દંડ ફટકાર્યો હતો.
ત્રણ અલગ અલગ આદેશોમાં નિયમનકારે નેક્સપેક્ટ લિમિટેડ અને એ.આઈ.આર.ડી. ઇન્વેસ્ટમેન્ટ કોમર્શિયલ એલ.એલ.સી. પર રૂ. 20 લાખનો દંડ ફટકાર્યો હતો, જ્યારે તેણે એવિએટર ગ્લોબલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડ પર રૂ.10 લાખનો દંડ ફટકાર્યો હતો.
નાણાકીય વર્ષ 22 માટે કસ્ટોડિયન, ઓર્બિસ ફાઇનાન્શિયલ કોર્પોરેશનની તપાસ હાથ ધર્યા બાદ સેબીના આ આદેશો આવ્યા છે.
નિયમનકારે અવલોકન કર્યું હતું કે એવિએટર ગ્લોબલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડ, નેક્સપેક્ટ લિમિટેડ અને એ.આઈ.આર.ડી. ઇન્વેસ્ટમેન્ટ કોમર્શિયલ એલ.એલ.સી. દ્વારા કરવામાં આવેલું રોકાણ 31 માર્ચ, 2022ના રોજ એફ.પી.આઈ. માટે લાગુ ડેટ સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ માટે માન્ય મર્યાદાને અનુરૂપ નહોતું.
ત્યારબાદ, સેબીએ એપ્રિલ 2018 થી નવેમ્બર 2023 સુધી એફ.પી.આઈ. (વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો) નિયમો તેમજ આર.બી.આઇ. નિયમોની જોગવાઈઓના સંદર્ભમાં ત્રણેય સંસ્થાઓના અનુપાલનનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે એક તપાસ હાથ ધરી હતી.
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI) ના ધોરણો અનુસાર, ટૂંકા ગાળાના રોકાણ કોઈપણ શ્રેણીમાં FPI દ્વારા કુલ રોકાણના 30 ટકાથી વધુ ન હોવા જોઈએ અને તેથી, તેની નજીકથી દેખરેખ રાખવાની અને મર્યાદાનું પાલન કરવાની જરૂર હતી.
તેના આદેશોમાં, બજારની દેખરેખ રાખનાર સંસ્થાએ જણાવ્યું હતું કે AIRD ઇન્વેસ્ટમેન્ટ કમર્શિયલએ બહુવિધ સમયગાળામાં 30 ટકા ટૂંકા ગાળાના રોકાણની મર્યાદાનો ભંગ કર્યો હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. ઉલ્લંઘન 19 ડિસેમ્બર, 2021 થી નવેમ્બર 2023 સુધી ચાલુ રહ્યું.
“નોટિસ મેળવનાર (AIRD ઇન્વેસ્ટમેન્ટ કમર્શિયલ) 30 ટકાની નિર્ધારિત મર્યાદા કરતાં વધુ ટૂંકા ગાળાની ડેટ સિક્યોરિટીઝમાં 562 દિવસ માટે રોકાણ કરી રહ્યો હતો, જે લગભગ 2 વર્ષ માટે છે. એ જ રીતે, નેક્સપેક્ટ લિમિટેડે ડિસેમ્બર 2021થી જુલાઈ 2023 સુધી સતત 586 દિવસના સમયગાળા માટે ટૂંકા ગાળાના રોકાણની મર્યાદાને વટાવી દીધી હતી. એફ.પી.આઈ. એ સ્વીકાર્યું હતું કે ઉલ્લંઘન નિરીક્ષણને કારણે થયું હતું અને તેને તાત્કાલિક સુધારવામાં આવ્યું હતું.
જોકે, નિયમનકારે એવું માન્યું હતું કે ઉલ્લંઘન પ્રકૃતિમાં પુનરાવર્તિત હતું અને રોકાણની સ્વીકાર્ય મર્યાદાનું પાલન ન કરવું લગભગ બે વર્ષ સુધી ચાલ્યું હતું. એવિએટર ગ્લોબલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડના કિસ્સામાં, સેબીએ અવલોકન કર્યું હતું કે સંસ્થા સપ્ટેમ્બર 2021 અને ઓક્ટોબર 2022 વચ્ચે 373 દિવસ માટે નિર્ધારિત મર્યાદાથી ઉપર ટૂંકા ગાળાના રોકાણને જાળવવામાં નિષ્ફળ રહી હતી.
