અલાહાબાદ
લિવ ઇન રિલેશનશિપને લઈને અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે મોટો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. હાઈકોર્ટની બેન્ચે લગ્નના બહાને શારીરિક સંબંધોનો મામલો પતાવી દીધો છે. બંને પક્ષકારોને સાંભળ્યા બાદ બેન્ચે નિર્ણય લીધો કે લિવ-ઈન-રિલેશનશિપને સામાજિક રીતે સ્વીકારવામાં આવતી નથી, પરંતુ યુવાનોમાં આ સંબંધ પ્રત્યે આકર્ષણ છે. તેથી હવે સમય આવી ગયો છે કે સમાજના નૈતિક મૂલ્યોને બચાવવા માટે આ સંબંધની રૂપરેખા કે નિયમો પણ નક્કી કરવા જોઈએ.
જસ્ટિસ નલિન કુમાર શ્રીવાસ્તવે વારાણસીના આકાશ કેશરીને જામીન આપતાં આ ટિપ્પણી કરી હતી. કેશરી પર લગ્નના બહાને એક મહિલા સાથે શારીરિક સંબંધ બાંધવાનો આરોપ હતો. તેમની સામે ભારતીય દંડ સંહિતાની વિવિધ કલમો અને એસસી/એસટી એક્ટ હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો. કેશરીએ મહિલા સાથે લગ્ન કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
તેથી તેણે તેની વિરુદ્ધ વારાણસીના સારનાથ પોલીસ સ્ટેશનમાં ફરિયાદ નોંધાવી હતી. અહેવાલ મુજબ, આરોપી કેશરીએ આ કેસમાં હાઈકોર્ટમાં જામીન માંગ્યા હતા અને તેના વકીલે દલીલ કરી હતી કે મહિલાએ ખોટી વાર્તા બનાવી છે. તે પુખ્ત હતી અને કેશરી સાથે સ્વેચ્છાએ રહેતી હતી. બંને વચ્ચે શારીરિક સંબંધો પણ સહમતિથી હતા. બંને લગભગ 6 વર્ષથી લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં રહે છે અને આ 6 વર્ષમાં તેણે ગર્ભપાત પણ કરાવ્યો નથી. કેશરીએ મહિલા સાથે લગ્ન કરવાનું વચન પણ આપ્યું ન હતું.
આવી સ્થિતિમાં કેશરી પર તેમનો આરોપ વ્યાજબી નથી. બંને પક્ષોની દલીલો સાંભળ્યા બાદ જસ્ટિસ નલિન કુમાર શ્રીવાસ્તવે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો હતો. તેમણે કેશરીને જામીન આપતાં જણાવ્યું હતું કે લિવ-ઈન રિલેશનશિપને કોઈ સામાજિક સ્વીકૃતિ મળી નથી પરંતુ યુવા પેઢી આવા સંબંધો તરફ આકર્ષાય છે. તે પુરુષ હોય કે સ્ત્રી, કારણ કે બંને પોતાના પાર્ટનર પ્રત્યેની જવાબદારીઓમાંથી સરળતાથી ભાગી શકે છે, આવા સંબંધો પ્રત્યે તેમનું આકર્ષણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે, પરંતુ હવે આ સંબંધમાં સીમાઓ નક્કી કરવાની જરૂર છે.
મહત્વનું છે કે ભારતમાં લિવ-ઈન-રિલેશનશિપને લઈને બંધારણ હેઠળ કોઈ કાયદો નથી બન્યો, પરંતુ સુપ્રીમ કોર્ટે એવો ચુકાદો આપ્યો છે કે લગ્ન વિના લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં રહેવું કાયદા હેઠળ ગુનો નથી, પરંતુ તે આ સંબંધમાં રહેતા દંપતીની ઉંમર 18 વર્ષથી વધુ હોવી જોઈએ અને બંનેએ સંબંધમાં રહેવા માટે સંમતિ આપવી જોઈએ.
માતાપિતા, મિત્રો અથવા સંબંધીઓ તેમના સંબંધોમાં દખલ કરી શકતા નથી. લિવ-ઇન મહિલાઓને ઘરેલું હિંસા સામે રક્ષણ મેળવવાનો અધિકાર છે. આ સંબંધમાં રહેતાં જો સંબંધો બંધાય તો જન્મેલો બાળક કાયદેસર કહેવાય. પોલીસ આ સંબંધમાં રહેતા લોકોને માંગણી પર સુરક્ષા આપશે